- Βουλευτής Αχαΐας-Νέα Δημοκρατία-
- Τα Σεξουαλικά Εγκλήματα: Εγκληματολογικές Προσεγγίσεις της Σεξουαλικής Βίας
Περιγραφή του Εργου
Η παρούσα μελέτη αποτελείται από εννέα κεφάλαια. Στο πρώτο (Ι) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Τα διπλά κριτήρια σεξουαλικής ηθικής και η σεξουαλική βία», επιχειρείται η ερμηνεία της βίαιης ανδρικής επιθετικότητας με βάση τα διπλά κριτήρια σεξουαλικής ηθικής που ισχύουν για τα δύο φύλα. Προκειμένου να αποδειχθεί η βασική υπόθεση του κεφαλαίου χρησιμοποιούνται στοιχεία από έρευνες σχετικές με τα εγκλήματα της ανθρωποκτονίας και του βιασμού. Το πρώτο κεφάλαιο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι άνδρες που είναι προσκολλημένοι σε διπλά κριτήρια με βάση τα οποία προσδιορίζουν την ανδρική και τη γυναικεία συμπεριφορά, είναι πιθανότερο να εκδηλώσουν επιθετική συμπεριφορά.
Το δεύτερο (ΙΙ) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Οι θεωρητικές προσεγγίσεις της σεξουαλικής βίας», προσεγγίζει θεωρητικά το φαινόμενο της σεξουαλικής βίας κατατάσσοντας τις σχετικές θεωρίες, που έχουν διατυπωθεί από το χώρο των κοινωνικών επιστημών, σε τέσσερις κατηγορίες: i) τις κοινωνιολογικές, ii) τις ψυχολογικές, iii) τις φεμινιστικές και iv) τις ανθρωπολογικές. Το κεφάλαιο αυτό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι προκειμένου να είμαστε σε θέση να προτείνουμε ένα αξιόπιστο θεωρητικό μοντέλο ερμηνείας του εγκλήματος του βιασμού απαιτείται: i) διεπιστημονική και πολυπαραγοντική προσέγγιση, ii) συνεκτίμηση των ρόλων του δράστη και του θύματος, iii) θυματολογικού περιεχομένου έρευνες και iv) τυπολογία των υποθέσεων βιασμού με βάση το βαθμό γνωριμίας δράστη και θύματος.
Στο τρίτο (III) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Οι αντιφατικοί ορισμοί της σεξουαλικής βίας», παρουσιάζεται η αντιφατικότητα στον τρόπο με τον οποίο ορίζεται η σεξουαλική βία από το Νομοθέτη, τα θύματα, τους δράστες και το κοινό, καθώς και οι συνέπειες που έχει η παραπάνω αντίφαση στην καταγγελία του εγκλήματος και την μετέπειτα ποινική προώθηση των υποθέσεων αυτού του τύπου. Το κεφάλαιο αυτό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αναντιστοιχία και το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στο νομικό ορισμό της σεξουαλικής βίας και στον ορισμό που δίδεται από τα άτομα του ευρύτερου κοινού και τα θύματα, αποτελεί μια από τις καθοριστικότερες πηγές άντλησης των πολυποίκιλων παρεξηγήσεων που χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη μορφή σεξουαλικής επιθετικότητας.
Το τέταρτο (IV) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Η φαινομενολογία της σεξουαλικής βίας», ασχολείται με τη σεξουαλική βία και τη φαινομενολογία της, έτσι όπως αυτή παρουσιάζεται από τις επίσημες στατιστικές και τις θυματολογικές έρευνες. Πιο συγκεκριμένα, πραγματεύεται τα επιμέρους ζητήματα της φαινομενολογίας του σκοτεινού αριθμού της εγκληματικότητας και πιο συγκεκριμένα της σεξουαλικής βίας, του στατιστικού πορτραίτου των θυμάτων, των δραστών και εγκλημάτων σεξουαλικής βίας, καθώς και το στατιστικό πορτραίτο της σεξουαλικής βίας με θύματα άρρενες. Τέλος, η μελέτη πραγματεύεται το ζήτημα των μεθοδολογικών προβλημάτων που παρουσιάζουν οι θυματολογικές έρευνες.
Tο πέμπτο (V) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Το στίγμα στο θύμα», ασχολείται με το ζήτημα της ενοχοποίησης των θυμάτων σεξουαλικής βίας, τόσο από τα άτομα του ευρύτερου κοινού, όσο και από τους επίσημους φορείς απονομής της ποινικής δικαιοσύνης. Το κεφάλαιο αυτό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το θύμα σεξουαλικής βίας είναι το πιο στιγματισμένο θύμα, η αντιμετώπισή του είναι όμοια μ’ αυτή του δράστη και ότι στην ενοχοποίηση του θύματος συνέβαλλε και η θεωρητική κάλυψη που προσέφερε η Θυματολογία με την εισαγωγή της ιδέας του «παροτρυντικού» θύματος.
Tο έκτο (VΙ) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Οι συνέπειες της σεξουαλικής βίας στα θύματα», ασχολείται με το ζήτημα των συναισθημάτων που βιώνουν τα θύματα σεξουαλικής βίας μετά το έγκλημα. Το κεφάλαιο αυτό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αυτο-ενοχοποίηση του θύματος σεξουαλικής βίας είναι ένα συχνά παρατηρούμενο φαινόμενο, που έχει ως αιτία την κοινωνικοποίηση των γυναικών με βάση τα πλατιά διαδεδομένα στερεότυπα σχετικά με τους ρόλους των δύο φύλων και ως αποτέλεσμα την απο-ενοχοποίηση του δράστη και την ψυχολογική κατάρρευση του θύματος.
Στο έβδομο (VΙΙ) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Οι κυρίαρχες μυθολογίες της σεξουαλικής βίας», παρουσιάζονται οι κυριότεροι μύθοι αναφορικά με τα εγκλήματα σεξουαλικής βίας, οι οποίοι είναι και οι κατά κύριο λόγο υπεύθυνοι για την παραγωγή και συντήρηση των στερεοτύπων που δομούν την κυρίαρχη άποψη και τις επικρατέστερες απόψεις αναφορικά με την εγκληματικότητα σεξουαλικής φύσης.
Το όγδοο (VΙΙΙ) κεφάλαιο, που έχει τον τίτλο: «Τα σεξουαλικά εγκλήματα και το σύστημα απονομής της ποινικής δικαιοσύνης», διερευνά τις ιδιαιτερότητες της ποινικής εξέλιξης των εγκλημάτων σεξουαλικής βίας, την αντιμετώπιση των θυμάτων από το σύστημα απονομής της ποινικής δικαιοσύνης (σ.π.δ.), τη δεύτερη θυματοποίηση των θυμάτων στα πλαίσια του ποινικού συστήματος, τις παραστάσεις των οργάνων του σ.π.δ. για το θύμα και τέλος τις παραστάσεις των θυμάτων για το σ.π.δ.
Τέλος, στο ένατο (ΙX) και τελευταίο κεφάλαιο της μελέτης, που έχει τον τίτλο: «Τα σεξουαλικά εγκλήματα στην Ελλάδα», γίνεται συνοπτική παρουσίαση όλων των συμπερασμάτων στα οποία κατέληξε η έρευνα αναφορικά με τη σεξουαλική εγκληματικότητα στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται τα συμπεράσματα αναφορικά με τα εγκλήματα βίαιης σεξουαλικής επιθετικότητας, τα εγκλήματα ενδο-οικογενειακής σεξουαλικής βίας, τα εγκλήματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης της γυναίκας, και τα εγκλήματα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Επίσης, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα αποτελέσματα της ελληνικής έρευνας σχετικά με τη λήψη αποφάσεων στα πλαίσια του ποινικού συστήματος για τα εγκλήματα σεξουαλικής βίας. Το κεφάλαιο αυτό καταλήγει με προτάσεις που αφορούν στις απαραίτητες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν για τα εγκλήματα σεξουαλικής βίας.
Η ανά χείρας μελέτη ολοκληρώνεται με την παράθεση της πρόσφατης ελληνικής νομολογίας και των άρθρων του Ποινικού Κώδικα που αφορούν στα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής.